کیفیت نماز

نماز، عبادتی است دارای اقوال وافعال که با تکبیر شروع شده، وبا تسلیم پایان می پذیرد.

بر شخص واجب است که در صورت اراده نماز، در صورت مبتلا بودن به حدث اصغر وضوء گرفته، ودر صورت مبتلا بودن به حدث اکبر غسل کند. ودر صورتی که آب در دسترس او نبوده و یا اینکه استفاده از آب باعث بروز ضرر گردد، به جای وضوء وغسل، تیمم می کند. شخص باید بدن، لباس، و مکان نماز خویش را از هرگونه نجاست پاک کند.

کیفیت نماز

1 – شخص با تمام بدن خود وبدون انحراف والتفات، بسوی قبله میایستد.

2 – نمازی را که می خواهد بخواند، در قلب خود و بدون تلفظ آن نیت می کند.

3 – سپس می گوید: ((الله اکبر))، که این سخن به ((تکبیره الاحرام)) معروف است، ودر هنگام گفتن آن دستهای خود را تا مقابل شانه هایش بالا می آورد.

4 – آنگاه کف دست راست خویش را بر پشت کف دست چپ، وبرسینه می گذارد. 

 

5 – پس از آن دعای استفتاح را می خواند که از این قرار است:

«اللَّهُمَّ بَاعِدْ بَیْنِیْ وَبَیْنَ خَطَایَایَ کَمَا بَاعَدْتَ بَیْنَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ، اللَّهُمَّ نَقِّنِیْ مِنْ خَطَایَایَ کَمَا یُنَقَّى الثَّوْبُ الأَبْیَضُ مِنَ الدَّنَسِ، اللَّهُمَّ اغْسِلْنِیْ مِنْ خَطَایَایَ بِالثَّلْجِ وَالْمَاِء وَالْبَرَدِ».

یا اینکه می گوید:

«سُبْحَانَکَ اللَّهُمَّ وَبِحَمْدِکَ، وَتَبَارَکَ اسْمُکَ، وَتَعَالَى جَدُّکَ، وَلاَ إِلَهَ غَیْرُکَ».

6 – سپس می گوید: «أعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیمِ».

7 – آنگاه پس از گفتن: «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ».، سوره فاتحه را قرائت می کند و میگوید:

﴿الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ * الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ * مَالِکِ یَوْمِ الدِّینِ * إِیَّاکَ نَعْبُدُ وَإِیَّاکَ نَسْتَعِینُ * اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِیمَ * صِرَاطَ الَّذِینَ أَنْعَمْتَ عَلَیْهِمْ غَیْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَیْهِمْ وَلا الضَّالِّینَ﴾. وپس از آن می گوید: ((آمین))،‌ یعنی: ((خداوندا إجابت کن)).

8 – سپس قسمتی از قرآن را می خواند. و در نماز صبح قرائتش را طولانی می کند.

 9 – آنگاه جهت تعظیم خداوند کمر خم کرده وبا گفتن تکبیر به رکوع می رود، وهنگام گفتن تکبیر دستها را تا مقابل شانه هایش بالا می آورد. سنت بر این است که شخص کمر خود را درحالت رکوع کاملا صاف نگه داشته وسر خود را در امتداد آن قرار دهد وکف دستان خود را بر روی زانویش بگذارد وانگشتان دستهایش را به یکدیگر نچسباند.

10 – و در رکوع خود سه بار می گوید: «سُبْحَانَ رَبِّیَ الْعَظِیْمِ». واگر این جمله را نیز به آن اضافه کند، بسیار نیکو است: «سُبْحَانَکَ اللَّهُمَّ رَبَّنَا وَبِحَمْدِکَ اللَّهُمَّ اغْفِرْلِیْ».

11 – پس از آن با گفتن: «سَمِعَ اللهُ لِمَنْ حَمِدَهُ»، سر از رکوع بر میدارد، ودستهای خود را تا مقابل شانه هایش بالا می آورد. شخص مأموم (کسی که پشت سر إمام نماز می خواند) مأمور به گفتن این جمله نیست، وبه جای آن می گوید: «رَبَّنَا وَلَکَ الْحَمْدُ».

12 – وپس از بالا آمدن از رکوع می گوید: «رَبَّنَا وَلَکَ الْحَمْدُ، حَمْداً کَثِیْراً طَیِّباً مُبَارَکاً فِیْهِ. مِلْءَ السَّمَوَاتِ، وَمِلْءَ الأَرْضِ وَمَا بَیْنَهُمَا، وَمِلْءَ مَا شِئْتَ مِنْ شَیْءٍ بَعْدُ».

13 – سپس در مقام خشوع در مقابل خداوند به سجده اول می رود، و هنگام سجودش می گوید: ((الله اکبر)). در هنگام سجود هفت عضو بدن بر زمین قرار می گیرند که از این قرارند: پیشانی با بینی، کف دو دست، دو زانو، وشکم انگشتان دوپا. در این حالت بازوها از پهلو دور می شوند، وشخص نباید آرنج خود را بر زمین بچسباند. سر همه انگشتان دست و پا نیز بسوی قبله قرار می گیرند.

14 – در سجود خود سه بار می گوید: «سُبْحَانَ رَبِّیَ الأَعْلَى». واگر این ذکر را نیز به آن اضافه کند، کار خوبی انجام داده است: «سُبْحَانَکَ اللَّهُمَّ رَبَّنَا وَبِحَمْدِکَ اللَّهُمَّ اغْفِرْلِیْ».

15 – آنگاه با گفتن ((الله اکبر)) سر خود را از سجود بر میدارد و می نشیند.

16 – این نشستن، به جلسه میان سجدتین معروف است وحالت آن نیز بدین گونه است: شخص پای چپ خود را از زانو تا می کند. و بر قدم پای چپش می نشیند. پای راست نیز از زانو تا می شود وشکم انگشتان پای راست بر زمین نصب می گردند. شخص دست راست خود را برآن قسمت از ران راست که به طرف زانو است گذاشته، و انگشت کوچک خود و انگشت کناری آن را مشت می کند، وبا انگشت شست وانگشت وسط حلقه ای می سازد. آنگاه سبابه را نیز به جلو بلند کرده، وهنگام دعا آن را حرکت می دهد. دست چپ نیز بر آن قسمت از ران چپ که به طرف زانو است قرار می گیرد، که البته آنرا مشت نمیکند.

17 – در این حالت نشستن می گوید: : «رَبِّ اغْفِرْ لِیْ وَارْحَمْنِیْ، وَاهْدِنِیْ، وَارْزُقْنِیْ، وَاجْبُرْنِیْ، وَعَافِنِیْ».

18 – آنگاه با گفتن: ((الله اکبر))، خاشعانه به سجده دوم رفته، واعمالی را که در سجده اول انجام داده بود، اینجا نیز انجام می دهد.

19 – سپس با گفتن: ((الله اکبر)) برخاسته، ورکعت دوم را همانند رکعت اول بجای می آورد. فقط فرق آن این است که در رکعت دوم، دعای استفتاح خوانده نمی شود.

20 – آنگاه پس از انتهای رکعت دوم با گفتن: ((الله اکبر)) همانند جلسه میان دوسجده می نشیند.

21 – ودر این هیئت نشستن ((تشهد)) را که به این صورت است، می خواند:

«التَّحِیَّاتُ ِللهِ، وَالصَّلَوَاتُ وَالطَّیِّبَاتُ، السَّلاَمُ عَلَیْکَ أَیُّهَا النَّبِیُّ وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَکاَتُهُ، السَّلاَمُ عَلَیْنَا وَعَلَى عِبَادِ اللهِ الصَّالِحِیْنَ، أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللهُ، وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَرَسُوْلُهُ».

«اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ مُحَمَّدٍ، کَمَا صَلَّیْتَ عَلَى إِبْرَاهِیْمَ وَعَلى آلِ إِبْرَاهِیْمَ، إِنَّکَ حَمِیْدٌ مَجِیْدٌ، اللَّهُمَّ بَارِکْ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ مُحَمَّدٍ، کَمَا بَارَکْتَ عَلَى إِبْرَاهِیْمَ وَعَلَى آلِ إِبْرَاهِیْمَ، إِنَّکَ حَمِیْدٌ مَجِیْدٌ».

«اللَّهُمَّ إِنِّیْ أَعُوْذُ بِکَ مِنْ عَذَابِ جَهَنَّمَ، وَمِنْ عَذَابِ الْقَبْرِ، وَمِنْ فِتْنَةِ الْمَحْیَا وَالْمَمَاتِ، وَمِنْ فِتْنَةِ الْمَسِیْحِ الدَّجَّالِ».

و پروردگارش را به هر آنچه از خیر دنیا وآخرت که بخواهد دعا می کند.

22 – آنگاه بطرف راست خود سلام فرستاده ومی گوید: ((السلام علیکم ورحمة الله)). وهمچنین بطرف چپ خویش این سلام را می فرستد.

23 – واگر نماز سه رکعتی ویا چهار رکعتی بود. در انتهای تشهد یعنی: «...أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللهُ، وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَرَسُوْلُهُ». دعا را قطع می کند.

24 – آنگاه با گفتن ((الله اکبر)) برخاسته وقائم می شود، ودر این هنگام دستهایش را تا مقابل شانه هایش بالا می برد.

25 – سپس بقیه نماز را همانند رکعت دوم بجای می آورد. أما در قرائت خود فقط سوره فاتحه را خوانده وبدان اکتفا می کند.

26 – سپس بحالت ((تورک)) می نشیند. یعنی پای راست خود را تا کرده، وکف انگشتان پای راست را بر زمین می گذارد، وقدم چپش را از زیر ساق پای راست گذرانیده، ونشیمنگاه خود را بر زمین می گذارد، وهمانند تشهد اول دستهای خود را بر رانهایش می گذارد.

27 – ودر این حالت نشستن تشهد را به صورت کامل قرائت میکند.

28 – آنگاه بطرف راستش سلام می فرستد و می گوید:

((السلام علیکم ورحمة الله))، وسپس به همین صورت به طرف چپ خود سلام می فرستد.