شرایط نمازگزار واقعی

در روایتی از امام صادق ـ علیه السّلام ـ شرایط نمازگزار واقعی را اینگونه برمی شمارد:«خداوند تبارک و تعالی می فرماید: همانا نماز کسی را قبول می کنم که:

1. در برابر عظمتم تواضع کند و برایم خاکسار باشد 2. برای رضای من از شهوات دوری جوید 3. روزهایش را با ذکر من به شب رساند 4. بر بندگانم فخر نفروشد 5. گرسنگان را سیر کند 6. برهنگان را بپوشاند 7. بر مصیبت دیدگان رحم کند 8. بی پناهان را پناه دهد(1). 

ب) اما شرایط و آداب نمازگزار واقعی در خود نما 

آداب نماز

امام صادق ـ علیه السّلام ـ می فرمایند: کسی که نماز واجب خود را در اول وقت ادا کند و حدود آنها را حفظ نماید، فرشته ‌آن را سپید و پاکیزه به آسمان می برد و نماز به نمازگزار می گوید خدا تو را نگاه دارد همان گونه که مرا نگاه داشتی.

شرایط یک نمازگزار واقعی در نماز

قبل از بیان این شرایط باید دانسته شود که برای نماز غیر از این صورت ظاهری، حقیقت و باطنی است که دارای آدابی مخصوص به خود است و چنانچه ظاهر آن را آدابی است که مراعات آنها ضروری است بطوری که اگر آنها را رعایت نکند موجب بطلان و نقصان نماز صوری است؛(مانند رعایت نکردن آداب و احکام شرعی و فقهی نماز همچون طهارت ظاهری بدن و لباس و مکان از نجاسات ظاهری و صحت وضو و افعال و اذکار نماز) همینطور برای باطن نماز آدابی است به نام آداب قلبیه و باطنیه که با مراعات ننمودن آنها نماز معنوی باطل و ناقص می شود.( ر.ک، روح الله خمینی(قدس)، آداب نماز، ص 2 ـ 5، مۆسسه نشر و تنظیم آثار امام خمینی ـ رحمه الله علیه ـ چاپ اول 1370) 

چند نکته درباره آثار آموزشی مسجد

الف) همان گونه که اشاره شد، جنبه های آموزشی مسجد، رسالت اساسی این نهاد در تمامی دوره ها و مکان هاست. مسجد با ویژگی هایی که دارد، برای همیشه آموزشگاه مبانی دینی و معارف اسلامی است. از این رو مسجدی که نقش مؤثر خود را در زمینه های فرهنگی _ آموزشی ایفا نکند، در حقیقت در اجرای بخش مهمی از رسالت خویش باز مانده است. بر پایه همین ارزیابی است که امیرالمؤمنین _ علیه السلام _ ، مسجدی را که در آن خبری از هدایت، تبلیغ و ترویج دین نباشد، مسجد خراب برشمرده است.[20]

ب) بی تردید شکوفایی علمی مسجد و طرح دانش های گوناگون در آن، کمالی برای مسجد به شمار می آید، ولی پرداختن به این امور، نباید سبب شود تا رسالت اولیه مسجدی که پرداختن به دانش های دینی است، فراموش شود. از نگاه امیرالمؤمنین، یکی از رسالت های مهم و اساسی مسجد آن است که به معنای حقیقی کلمه، کانون هدایت مسلمانان باشد.