فرق های بین نماز مستحب و واجب از این قرار است:
1ـ با اینکه اذان و اقامه دارای فضیلت بسیار است؛ ولی نماز مستحبی، اذان و اقامه ندارد؛ بلکه اذان و اقامه، مختص نماز واجب است؛ آن هم نه تمام نمازهای واجب؛ بلکه فقط نمازهای یومیه.1
2ـ خواندن سوره در نمازهای مستحبی مستحب، و در نمازهای واجب، واجب است. 2
3ـ نماز مستحبی را می‌شود حتی در حال راه رفتن خواند و در این صورت رو به قبله بودن و آرامش بدن لازم نیست؛ اما در نماز واجب، آرامش بدن و رو به قبله بودن لازم است. 3
4ـ نماز مستحبی را می‌شود نشسته خواند، گرچه نمازگزار، توانایی ایستادن داشته باشد؛ اما نماز واجب باید در حال قیام خوانده شود و اگر نمازگزار، توانایی نداشت، هر مقدار آن را که می‌تواند باید ایستاده بخواند. 4
5ـ در نماز واجب خواندن «سور عزائم» جایز نیست؛ اما خواندن آنها در نمازهای مستحبی اشکال ندارد. 5
تمام شرایط نمازهای واجب از جمله پاک بودن بدن و لباس، غصبی نبودن آنها، طهارت وضویی و در صورت لزوم غسل و دیگر شرایط نماز واجب، در نمازهای مستحبی هم باید رعایت شود
6ـ نمازگزار در حمد و سوره نمازهای مستحبی بین جهر و اخفات مخیر است؛ اما در نمازهای واجب، مانند ظهر و عصر، موظف به اخفات در حمد و سوره و در نماز صبح یا مغرب و عشا موظف به جهر در حمد و سوره است و در نمازهای واجب غیریومیه نیز بین جهر و اخفات مخیر می‌باشد، مانند نماز آیات و طواف. 6