1-آیا می دانید چرا نماز می خوانیم؟

آرامش دل

تا حالا شده تو خیابون یا توی پارک بچه ای را ببینید که گم شده و به دنبال مادرش می گرده و وقتی که به کمک مردم مادرش را پیدا می‏کنه در آغوش مادرش می‏پره و آرام می‏شه.

ما آدم‏ها هم مثل کودک گمشده‏ای هستیم که در طول زندگی به دنبال کسی یا چیزی می گردیم که با آن آرامش پیدا کنیم.  

اون چیز نمی تواند پول، مقام، قدرت، زیبائی و….باشد، چون بعضی از آدم اینها را دارند، اما باز هم آرامش ندارند و همیشه مضطرب و نگران هستند.

در قرآن کریم آمده است: (( آگاه باشید که دل ها با یاد خدا آرامش پیدا می‏کند.))

و نماز بهترین راه برای رسیدن به آرامش است.

تشکر از خدا

در اطراف هر کدام از ما آدم‏های زیادی هستند که به ما محبت می‏کنند، مثل بابا، مامان، معلم و خیلی‏ های دیگه و ما دوست داریم از آنها به خاطر محبتی که به ما می‏کنند تشکر کنیم.

مثل وقتی که می‏خواهیم از خدای مهربان تشکر کنیم و نماز می‏خوانیم.

او کسی است که صدها و هزارها نعمت به ما هدیه داده و لحظه به لحظه مواظب و مراقب ماست. تمام کسانی که به ما محبت می‏کنند هم، خدا به ما هدیه داده است.

پس ما با نماز می‏توانیم از خدای مهربان به خاطر این همه نعمت و مهربانی که به ما هدیه می‏کند تنها یک کمی تشکر کنیم.

چشمه آب

وقتی که بدن ما کثیف شده است باید آن را با آب بشوئیم تا تمیز شود و آن وقت احساس خوشایندی می‏کنیم ،چون پاکیزه و تمیز می‏شویم .

روزی پیامبر مهربان اسلام رو به یارانشان کردند و گفتند: (( فرض کنید در جلوی خانه‏ی شما، چشمه‏ای جاری است و شما هر روز پنج بار در آن خود را می‏شویید.

آیا به تن شما آلودگی باقی می‏ماند ؟))

یاران گفتند : ((خیر! ))

پیامبر دوباره گفتند : (( بله نمازهای پنج‏گانه همین اثر را دارند. با پنج نماز در شبانه روز خداوند، بدی‏ها و گناهان را از آدمی می‏زداید و او را پاکیزه می‏کند.

دوست داشتن واقعی

اگر ما کسی را دوست داشته باشیم دوست داریم با او حرف بزنیم.

کسی که نماز می‏خواند، خدا را دوست دارد و دلش می خواهد با او حرف بزند.

البته نباید تند تند و با عجله با خدا صحبت کرد. باید آرام حرف زد.

انسان اگر کسی را دوست داشته باشد، عجله نمی‏کند و آرام با او صحبت می‏کند.

بنابراین باید با آرامش نماز خواند. وقتی که شما کسی را واقعاً دوست داشته باشید آن طور رفتار می‏کنید که او می‏خواهد.

خدای بزرگ ما را خلق کرده است و ما را خیلی زیاد دوست دارد و بسیار بسیار از ما داناتر است از ما خواسته است که به این صورت نماز بخوانیم که او می‏خواهد.

پس ما آن گونه رفتار می‏کنیم که خدای مهربان می خواهد تا از دست ما راضی وخشنود باشد.

2-اگر دانش آموز یا  بچه ای  پرسید چرا نماز بخوانیم چه می گوئید؟

جواب های ذیل می تواند با توجه به توان ذهنی کودک و نوجوان ارائه شود تا آنان پی به آثار و برکات نماز ببرند.

1- خداوند مالک انسان ها است و عقل آدمی بر این حکم می کند که فرمان مالک و خالق خود را اجرا کند .

2- خداوند آگاه بر مصالح ماست و دلیلی ندارد ما را به کاری فرمان دهد که برایمان فایده نداشته باشد .

3- نماز اثبات ایمان است و به عنوان یکی از تکالیف مومنان آمده است .

إِنَّ الصَّلاَةَ کَانَتْ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ کِتَابًا مَّوْقُوتًا نساء (103)

قُل لِعِبَادِیَ الَّذِینَ آمَنُواْ یُقِیمُواْ الصَّلاَةَ ابراهیم ( 31 )

4- نماز تشکر از خداست، خداوند پس از ارائه نعمت ها به انسان درخواست اطاعت و پرستش دارد .

یَا أَیُّهَا النَّاسُ اعْبُدُواْ رَبَّکُمُ الَّذِی خَلَقَکُمْ بقره (21)

5- موجب پاکیزگی و اتمام نعمت است. 

یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ إِذَا قُمْتُمْ .... لِیُطَهَّرَکُمْ وَلِیُتِمَّ نِعْمَتَهُ عَلَیْکُمْ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ

مائده ( 6 )

إِنَّا أَعْطَیْنَاکَ الْکَوْثَرَ فَصَلِّ لِرَبِّکَ وَانْحَرْ کوثر ( 1 و2)

6- بهترین وسیله برای یاری طلبیدن و استعانت جستن از خداوند بلند مرتبه است.

إِیَّاکَ نَعْبُدُ وإِیَّاکَ نَسْتَعِینُ حمد (5 )

وَاسْتَعِینُواْ بِالصَّبْرِ وَالصَّلاَةِ بقره ( 45 )

7- باز دارنده و پیشگیری کننده از کارهای زشت است. (ازبین برنده سیئات)

وَأَقِمِ الصَّلاَةَ طَرَفَیِ النَّهَارِ وَزُلَفًا مِّنَ اللَّیْلِ إِنَّ الْحَسَنَاتِ یُذْهِبْنَ السَّـیِّئَاتِ 

هود ( 114 )

وَأَقِمِ الصَّلَاةَ إِنَّ الصَّلَاةَ تَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاء وَالْمُنکَرِ عنکبوت ( 45 )

3-آیا نماز نخواندن پدر و مادر در زندگی فرزندانشان تأثیری دارد؟

نماز نخواندن پدر و مادر دو اثر وضعی و تربیتی بر فرزندان می‌تواند داشته باشد. اثر تربیتی از آن جهت است که فرزندان معمولاً از اعمال والدین الگو برداری می کنند. اگر فرزندان عمل کردن به آداب و وظائف دینی را از ابتدا در محیط خانه مشاهده کنند و با آن‌ها خو بگیرند، در سنین بالاتر انجام این کارها برای آن‌ها طبیعی و آسان خواهد بود. 

گاهی با برخی افراد حتی در سنین بالا برخورد می‌کنیم که با وجود اعتقاد به مبانی دینی،‌ در نماز خواندن سستی می ورزند که یکی از علت های آن می تواند راحت طلبی باشد، یعنی این قبیل افراد از ابتدا به انجام این فریضه عادت نکرده اند و به بهانه های گوناگون از آن سر باز می زنند.

اثر وضعی از این جهت است که هر گناهی آثار جسمی و روحی خاصی بر انسان می گذارد و ترک نماز یکی از گناهان بزرگی است که علاوه بر آثار عمومی، پیامدهای خاصی دارد. در روایتی رسول خدا(ص) پانزده اثر دنیوی و اخروی برای ترک نماز و سبک شمردن آن ذکر کرده اند که عبارتند از:

1ـ کم شدن برکت از عمر، 2ـ برداشتن برکت از روزی، 3ـ محو نشانة نیکوکاران از چهره، 4ـ پذیرفته نشدن عمل، 5ـ مستجاب نشدن دعا، 6ـ عدم برخورداری از دعای نیکوکاران، 7ـ با ذلت مردن، 8ـ با گرسنگی مردن، 9ـ با تشنگی از دنیا رفتن، 10ـ عذاب قبر،‌11ـ تنگی قبر،‌ 12ـ تاریکی قبر، 13ـ حساب ذلت آمیز در قیامت، 14ـ سخت گیری در حساب رسی، 15ـ عذاب اخروی.

بدیهی است که بعضی از آثار مذکور خواه ناخواه گریبانگیر فرزندان تارک الصلاه است. در حقیقت از فضای عطر آگین معنوی و آثار و برکات نماز محروم اند، ولی باید توجه داشت که این آثار وضعی و تربیتی در حد مقتضی عمل می کند، یعنی فرزندان با انجام وظیفة خود می توانند با عامل وراثت مبارزه نمایند و آثار منفی را از خود دور سازند و خداوند فرزندان را به دلیل گناه پدر یا مادر مؤاخذه نمی کند و حتی برای فرزندی که در شرایط نامساعد خانواده به نماز اهمیت می دهد، ثواب دو چندانی عنایت خواهد کرد.

منابع:سفینه البحار، ج 2، ص 44.

4- چگونه لذت عبادت نماز را بچشیم؟

قبل از ارائه جواب سوال به عنوان مقدمه به دو نکته اشاره می نمائیم :

اول : هدف از برگزاری نماز تنها حرف زدن با خدا نیست، بلکه نماز مجموعه ای چند منظوره است که بدون انجام دادن آن اهداف مشخص شده آن تامین نمی گردد. چراکه ، کارکردهای فراوان دیگری در نماز وجود دارد که تنها در پرتو اقامه نماز است که می توان آنها را محقق ساخت .

کارکردهایی همچون :

۱.طهارت و پاکیزگی که به واسطه وضو - غسل - لباس پاک و مکان پاک تامین می گردد.

۲.رعایت به حلال و حرام و کسب حلال که در شرایط نماز همچون مکان مباح - آب مباح - لباس مباح تامین می گردد.

۳.توجه به زمان-وقت و فرصت ها که در رعایت اوقات نماز تامین می گردد.

۴.توجه به اصول اعتقادی که در اصول مطرح شده در سوره حمد و... وجود دارد

۵.توجه به الگو ها و نمونه ها که در بخش های مختلف نماز به آنها اشاره گردیده مانند : انعمت علیهم - عباد الله الصالحین

۶.اعلام و شعار که دراذان و اقامه وجود دارد .

۷.وحدت و همدلی که در پرتونماز جماعت - نماز های جمعه و عید حاصل می گردد.

۸.نشاط که درارتباط با آب در وضو و غسل تامین می گردد.

۹.نظم و انضباط که در تمامی اعمال نماز از اذان تا وضو و رکعات ملحوظ است.

۱۰.تحرک بدنی که در قیام - رکوع و سجده لحاظ گردیده و ... که تنها بعضی از آثار نماز و کارکردهای آن است. حال آیا می توان گفت که تنها حرف زدن با خدا قابلیت جایگزینی نماز را دارد ؟؟؟

دوم : توقع لذت از نماز بعد از مدت طولانی دوری از نماز و مناجات با خداوند متعال مانند فردی می باشد که به دلیل بی تحرکی هم اکنون چاق شده و توقع دارد با چند روز ورزش کردن مانند ورزشکاران حرفه ای ورزیده گردد و حال آنکه چنین توقعی درست نیست.

رسیدن به کمالات معنوی همانند دیگر فعالیت های مادی ، نیاز به مدتی تلاش و طی نمودن مراحلی دارد هر چند کسانی با حضور قلب و خلوص نیت توانسته اند ره صد ساله را یک شبه طی نمائید و ما امیدواریم شما نیز یکی از این افراد باشید.

5- چرا با وجود اینکه راههای مختلفی برای ارتباط با خداوند وجود دارد اما باید همیشه نماز بخوانیم ؟

این است که اقامه همیشگی نماز دارای علت ها و فلسفه های متعددی می باشد که به برخی از آنها اشاره می نمائیم .

اول : فلسفه دستوری

یکی از فلسفه های اقامه نماز این است که این عمل دستوری از سوی خداوند متعال می باشد و هرگاه فردی به حقانیت دین مبین اسلام ایمان آورد لازمه آن تسلیم دربرابر خداوند و عمل به دستورات این دین است . یکی از دستوراتی که خداوند متعال برای بندگان خود مقرر نموده اقامه نماز می باشد .

خداوند متعال در آیات متعددی از قرآن همچون آیه 43 سوره بقره می فرماید : «وَ أَقیمُوا الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّکاةَ ...» ؛ « و نماز را بپا دارید، و زکات را بپردازید، ... .» و در آیه دیگر فرموده است : « ان الصلاة کانت على المؤمنین کتاباً موقوتاً »( عنکبوت، آیه 44) ؛« البته نماز بر مؤمنان به طور حتم فرض و واجب شده است.»

بنابراین برای تمام کسانیکه اعتقاد به حقانیت دین مبین اسلام دارند لازم و واجب است به این دستور الهی دقیقا همانگونه که فرموده است, عمل نمایند, چرا که روح اسلام تسلیم است و روح تسلیم به این است که انسان کاملا مطیع معبود خود باشد.

دوم : فلسفه معنوی نماز

از دیگر فلسفه های نماز که موجب می شود تا مسلمانان به اقامه نماز رو بیاورند؛ آثار معنویی بیشماری است که خداوند متعال در نماز قرار داده است .

6-رفتن به مسجد چه آثار و فوایدی دارد ؟

امام مجتبی فرمودند : کسی  مدام به مسجد نمی رود مگر اینکه یکی از هشت مورد زیر را بدست می آورد: 

۱-حکمتی محکم واستوار؛

۲-رفیقی سودمند؛

۳-مطلب آموزنده جدید؛

۴-برخوردای از رحمتی که انتظار دارد؛

۵-سخنی که اورا هدایت کند؛

۶-سخنی که اورا از گمراهی بازدارد؛

۷-ترک گناه از روی حیا وشرم از مردم؛

۸-ترک گناه از روی ترس از خداوند؛۹-درک رحمت الهی وآمرزش گناه: از آثار وضعی مسجد آمرزش گناهان است  پیامبر اکرم (ص) به ابوذر فرمودند  خداوند تا زمانی که در مسجد نشسته ای ، برای هر نفست یک درجه به شما اعطا می کند و فرشتگان بر تو درود می فرستند ، و برای هر نفست 10 ثواب نوشته و 10 گناه از گناهانت پاک می شود.

۱۰-طلب مغفرت همه اشیاء برای اهل مسجد

 امام صادق صادق -علیه السلام مى فرماید:هر کس به طرف مسجدى برود، پایش را روى هیچ‏تر و خشکى نمى ‏گذارد، مگر آنکه  آن اشیاء تا اعماق زمین براى او استغفار مى ‏کند. 

۱۱-نجات از آتش سوزان قیامت»: پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند : در روز قیامت فرمان میرسد که گروهی را به سوی آتش ببرند، خداوند به نگهبان دوزخ می فرماید:قدمهای آنان را به آتش مسوزان ، زیرا آنان به سوی مساجد گام برداشتند.

۱۲-تکفیر گناهان: پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند : باقی نمیماند از امت من بنده ای مگر اینکه نیکو وضو بگیرد ،سپس به سمت مسجد رود،مگر اینکه کفاره ای باشد برای او تا جمعه آینده. ۱۳-همراهی با شهدا وصدیقین: پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند : قدم برداشتن به سوی مسجد اطاعت از خداوند و پیامبر اوست.  هر کس از خدا و رسولش اطاعت کن خداوند او را به همراه صدیقین و شهدا داخل بهشت قرار می دهد.

۱۴-ورود به بهشت: پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند : کسی که به سوی مسجد گام بر می دارد مومن و اهل بهشت است. و در روایت دیگری فرمودند: کسی که وضوی خویش را نیکو بگیرد و به سوی مسجد و محل نماز حرکت کند اگر در راه مرگش فرا رسد، خداوند بهشت را برای او ضمانت می کند.

7-میان نماز ادا و قضا چه فرقی هست؟

8-چه اشکالی پیش می‌آید اگر نمازی قضا شود؟

انسان مسلمان و متعبد به اوقات عبادت، بویژه نماز اهمیت می‌دهد؛ چراکه نماز از مهم‌ترین عبادات است؛ مؤمن باید تلاش کند نماز را در وقت فضیلتش انجام دهد و در آن اوقات خود را به کارهای دیگری مشغول نکند؛ آن‌گونه ‌که برای کسب مال و ثروت، تحصیل علم و دانش، و دیگر امور زندگی وقت خاصی قرار می‌دهد. انسان مؤمن اگر به دلایلی این عبادت مهم را به تأخیر اندازد، این عبادت دیگر آن نورانیت را نخواهد داشت، و اگر از تأخیرش از سر سهل انگاری باشد، در زمره کسانی است که نماز را سبک می‌شمارند: «عَنْ زُرَارَةَ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ (ع) قَالَ، قَالَ: لَا تَتَهَاوَنْ‏ بِصَلَاتِکَ‏ فَإِنَّ النَّبِیَّ (ص) قَالَ عِنْدَ مَوْتِهِ لَیْسَ مِنِّی مَنِ اسْتَخَفَّ بِصَلَاتِهِ... لَا یَرِدُ عَلَیَّ الْحَوْضَ لَا وَ اللَّهِ».{1} زراره از امام باقر(ع) نقل می‌‌کند که رسول خدا(ص) هنگام مرگ فرمود: کسی که نماز را سبک شمارد از من نیست و در حوض کوثر بر من وارد نمی‌‌شود.{2}

در منابع حدیثی و روایی ما روایات فراوانی وجود دارد که علاوه بر تأکید به خواندن نماز در وقت ادا، سفارش به اول وقت دارند، حتی تأخیر آن‌را - اگرچه قضا هم نشود - روا نمی‌‌دانند. این تأکید و سفارش بیانگر اهمیت این فریضه الهی است. برای نماز اول وقت آثار و برکاتی ذکر شده است که این آثار را نمی‌توان در نماز آخر وقت و قضا یافت.

در این فرصت به چند نمونه از احادیث اشاره می‌شود:

1. از امام صادق(ع) روایت شده است: «عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ الصَّادِقِ (ع) قَالَ: مَنْ صَلَّى الصَّلَوَاتِ‏ الْمَفْرُوضَاتِ‏ فِی أَوَّلِ وَقْتِهَا فَأَقَامَ حُدُودَهَا رَفَعَهَا الْمَلَکُ إِلَى السَّمَاءِ بَیْضَاءَ نَقِیَّةً وَ هِیَ تَهْتِفُ بِهِ حَفِظَکَ اللَّهُ کَمَا حَفِظْتَنِی وَ اسْتَوْدَعَکَ اللَّهُ کَمَا اسْتَوْدَعْتَنِی مَلَکاً کَرِیماً وَ مَنْ صَلَّاهَا بَعْدَ وَقْتِهَا مِنْ غَیْرِ عِلَّةٍ فَلَمْ یُقِمْ حُدُودَهَا رَفَعَهَا الْمَلَکُ سَوْدَاءَ مُظْلِمَةً وَ هِیَ تَهْتِفُ بِهِ ضَیَّعْتَنِی ضَیَّعَکَ اللَّهُ کَمَا ضَیَّعْتَنِی وَ لَا رَعَاکَ اللَّهُ کَمَا لَمْ تَرْعَنِی....قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ الصَّادِقُ (ع)‏ إِذَا صَلَّیْتَ صَلَاةً فَرِیضَةً فَصَلِّهَا لِوَقْتِهَا صَلَاةَ مُوَدِّعٍ یَخَافُ أَنْ لَا یَعُودَ إِلَیْهَا أَبَداً ثُمَّ اصْرِفْ بِبَصَرِکَ إِلَى مَوْضِعِ سُجُودِکَ فَلَوْ تَعْلَمُ مَنْ عَنْ یَمِینِکَ وَ شِمَالِکَ لَأَحْسَنْتَ صَلَاتَکَ وَ اعْلَمْ أَنَّکَ بَیْنَ یَدَیْ مَنْ یَرَاکَ وَ لَا تَرَاهُ»؛[3]‏

امام صادق(ع) فرمود هر کس نمازهاى واجب را در اول وقت بخواند و درست ادا کند، فرشته آن‌را پاک و درخشان به آسمان می‌برد و آن نماز فریاد می‌زند خدا نگه‌دارت باشد، چنانچه مرا نگه داشتى، و تو را به خدا می‌سپارم چنانچه مرا به فرشته‏‌اى کریم سپردى، و هر کس بدون ‏عذرى بى‌‏وقت آن‌را بخواند و درست ادا کند، فرشته آن‌را سیاه و تاریک بالا برد، و آن نماز فریاد کشد خدا ضایعت کند چنانچه ضایعم کردى و رعایتت نکند چنانچه رعایتم نکردى... امام صادق(ع) فرمود: چون نماز واجبى می‌خوانى در وقتش بخوان، و با آن وداع کن که گویا که می‌ترسى بدان برنگردى؛ به جاى(محل) سجده‌‏ات نگاهی بینداز، اگر بدانى کسى طرف راست یا چپ تو است خوب نماز می‌خوانى، بدان که تو برابر کسى هستى که تو را مى‌‏بیند و تو او را نمی‌بینى.

2. «عَنْ أَبِی الْحَسَنِ مُوسَى(ع) قَالَ: الصَّلَوَاتُ الْمَفْرُوضَاتُ فِی‏ أَوَّلِ‏ وَقْتِهَا إِذَا أُقِیمَ‏ حُدُودُهَا أَطْیَبُ‏ رِیحاً مِنْ قَضِیبِ الْآسِ حِینَ یُؤْخَذُ مِنْ شَجَرِهِ فِی طِیبِهِ وَ رِیحِهِ وَ طَرَاوَتِهِ فَعَلَیْکُمْ بِالْوَقْتِ الْأَوَّلِ.»؛[4]

راوی از امام موسى بن جعفر(ع) نقل کرده است: نمازهاى واجب که در اوّل وقت با حدود و شرایط آن خوانده شود، از برگ مُورد که آن‌را هنگام سبزى و خوش‌بویى و طراوتش بگیرند خوشبوتر است. پس بر شما باد که نماز را در اوّل وقت به جاى آورید.

3. «فَأَوَّلُ الْوَقْتِ رِضْوَانُ اللَّهِ وَ أَوْسَطُهُ عَفْوُ اللَّهِ وَ آخِرُهُ غُفْرَانُ اللَّهِ»؛[5] نماز اول وقت خوشنودی خدا را به دنبال دارد؛ در وسط وقت عفو و در آخر وقت غفران.[6]

4. «دَعَائِمُ الْإِسْلَامِ، عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ (ع) قَالَ لِکُلِّ صَلَاةٍ وَقْتَانِ أَوَّلٌ وَ آخِرٌ فَأَوَّلُ الْوَقْتِ أَفْضَلُهُ وَ لَیْسَ لِأَحَدٍ أَنْ یَتَّخِذَ آخِرَ الْوَقْتَیْنِ وَقْتاً إِلَّا مِنْ عِلَّةٍ وَ إِنَّمَا جُعِلَ آخِرُ الْوَقْتِ لِلْمَرِیضِ وَ الْمُعْتَلِّ وَ لِمَنْ لَهُ عُذْرٌ وَ أَوَّلُ الْوَقْتِ رِضْوَانُ اللَّهِ وَ آخِرُ الْوَقْتِ عَفْوُ اللَّهِ»؛[7] امام صادق(ع) فرمود برای هر نمازی دو زمان قرار داده شده است. اول وقت و آخر وقت؛ فضیلت در اول وقت است، سزاوار نیست انسان آخر وقت را برگزیند، مگر به دلیلی؛ چراکه آخر وقت برای بیمار یا کسی که عذری دارد، قرار داده شد. اول وقت خوشنودی خدا را به دنبال دارد و آخر وقت موجب بخشش خواهد شد.

با توجه به این روایات، به روشنی تفاوت نماز ادا با قضا روشن می‌شود؛ چرا که آثار و برکاتی را که برای نماز بیان کرده‌اند؛ مانند معراج بودن برای مؤمن، باز دارندگی از فحشا و منکرات، تقرب به پروردگار و... این آثار به طور طبیعی در نمازی که در اول وقت با آداب و شرایط خوانده شود، وجود خواهد داشت که اینها نه تنها در نماز قضا که حتی در نماز غیر اول وقت یافت نخواهد شد.

با توجه به مطالبی که بیان شد، در هیچ جایی توصیه به غیر اول وقت نشده تا چه رسد به قضا نمودن، مگر از باب اضطرار که آن هم فقط رفع تکلیف می‌کند و برابری با نماز در وقت را نخواهد داشت. البته اگر کسی از روی عمد نماز را به تأخیر بیندازد تا قضا شود، مورد مؤاخذه قرار خواهد گرفت.

  منابع

{1}.کافی، کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق و مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج ‏3، ص 269، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ چهارم، 1407ق.

{2}.درباره فضیلت نماز اول وقت ر. ک: امام خمینی، چهل حدیث، ص 425، ح 17، مؤسسه نظیم و نشر آثار امام خمینی، تهران، چاپ چهل و چهارم، 1386ش.

{3}.ابن بابویه، محمد بن على، ‏الأمالی، ص 256، کتابچی، تهران، چاپ ششم، 1376ش.

{4}.ابن بابویه، محمد بن على، ‏ثواب الأعمال و عقاب الأعمال،‏ ص 36، دار الشریف الرضی للنشر، قم، چاپ دوم، 1406ق.

{5}.محدث نوری، حسین، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج 3، ص 101، «بَابُ اسْتِحْبَابِ الصَّلَاةِ فِی أَوَّلِ الْوَقْت‏»، مؤسسه آل البیت(ع)، قم، چاپ اول، 1408ق.

{6}.در زبان عرب میان عفو و غفران تفاوت وجود دارد که در جای خود باید بدان پرداخت.

{7}.مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج 3، ص 101.